คำสุภาษิต คำพังเพย (Proverbs and Sayings) นานาชาติ

28 เมษายน 2568

คำสุภาษิตและคำพังเพยไทยที่สำคัญ พร้อมความหมาย 20 ประโยค ได้แก่:

1. เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม
   หมายถึง ไปอยู่ที่ใดต้องปรับตัวตามสถานการณ์และขนบธรรมเนียมที่นั่น
   
   

2. น้ำขึ้นให้รีบตัก
   หมายถึง เมื่อมีโอกาสดีเข้ามา ควรรีบไขว่คว้าไว้ทันที
   
   

3. สี่เท้ายังรู้พลาด นักปราชญ์ยังรู้พลั้ง
   หมายถึง ทุกคนย่อมมีโอกาสผิดพลาดกันได้
   
   

4. รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี
   หมายถึง ถ้ารักใครก็ต้องคอยอบรมสั่งสอน เพื่อให้เติบโตอย่างดี
   
   

5. ตีเหล็กต้องตีตอนร้อน
   หมายถึง การทำงานอะไรต้องทำทันทีเมื่อถึงโอกาสเหมาะสม อย่าผัดวันประกันพรุ่ง
   
   

6. ปลาหมอตายเพราะปาก
   หมายถึง คนที่ได้รับผลเสียหายเพราะพูดพล่อย พูดไม่คิด
   
   

7. ปากหวานก้นเปรี้ยว
   หมายถึง คนที่พูดดีต่อหน้าแต่ลับหลังกลับไม่จริงใจหรือให้ร้าย
   
   

8. งมเข็มในมหาสมุทร
   หมายถึง การค้นหาสิ่งที่เป็นไปได้ยากมาก
   
   

9. มือไม่พาย เอาเท้าราน้ำ
   หมายถึง คนที่ไม่ช่วยแล้วยังกลับขัดขวางการทำงานของผู้อื่นอีก
   
   

10. หนีเสือปะจระเข้
    หมายถึง หนีจากอันตรายอย่างหนึ่ง แต่กลับไปเจออันตรายอีกอย่างหนึ่งแทน
    
    

11. น้ำท่วมปาก
    หมายถึง มีเรื่องอยากพูดแต่พูดไม่ได้ จำใจต้องเงียบไว้
    
    

12. ขี่ช้างจับตั๊กแตน
    หมายถึง ลงทุนลงแรงเกินความจำเป็นเพื่อผลตอบแทนเล็กน้อย
    
    

13. ช้าๆ ได้พร้าเล่มงาม
    หมายถึง การทำสิ่งต่างๆ อย่างรอบคอบ ใจเย็น จะให้ผลดีในที่สุด
    
    

14. จับปลาสองมือ
    หมายถึง การทำอะไรสองอย่างพร้อมกัน ทำให้ไม่สำเร็จสักอย่างเดียว
    
    

15. กระต่ายหมายจันทร์
    หมายถึง หวังในสิ่งที่เป็นไปได้ยากหรือเกินฐานะของตนเอง
    
    

16. ไก่งามเพราะขน คนงามเพราะแต่ง
    หมายถึง ความสวยงามเกิดขึ้นได้จากการตกแต่งและดูแลตัวเองให้ดี
    
    

17. ช้างตายทั้งตัว เอาใบบัวมาปิด
    หมายถึง ความผิดหรือความชั่วที่ร้ายแรง ปิดบังอย่างไรก็ปิดไม่มิด
    
    

18. คางคกขึ้นวอ
    หมายถึง คนที่ได้ดีแล้วลืมตัว หยิ่งผยองลืมฐานะเดิมของตนเอง
    
    

19. กินปูนร้อนท้อง
    หมายถึง คนที่ทำผิดแล้วแสดงอาการพิรุธ หรือเดือดร้อนเองก่อนคนอื่นจะกล่าวหา
    
    

20. ฝนตกไม่ทั่วฟ้า
    หมายถึง การให้ประโยชน์หรือโอกาสที่ไม่ทั่วถึง ไม่ยุติธรรมกับทุกคน

คำสุภาษิตและคำพังเพยจีนที่สำคัญ พร้อมความหมาย 20 ประโยค ได้แก่:

1. 一寸光阴一寸金 (yī cùn guāng yīn yī cùn jīn)
   เวลาแม้เพียงหนึ่งนิ้วมีค่าดั่งทองหนึ่งนิ้ว
   หมายถึง เวลาเป็นสิ่งมีค่า ควรใช้อย่างคุ้มค่า
   
   

2. 滴水穿石 (dī shuǐ chuān shí)
   น้ำหยดหินยังกร่อน
   หมายถึง ความเพียรพยายามจะนำมาซึ่งความสำเร็จ
   
   

3. 塞翁失马，焉知非福 (sài wēng shī mǎ, yān zhī fēi fú)
   ชายชราเสียม้า รู้ได้อย่างไรว่ามิใช่โชคดี
   หมายถึง เรื่องร้ายอาจกลายเป็นดี เรื่องดีอาจกลายเป็นร้าย ทุกสิ่งไม่แน่นอน
   
   

4. 百闻不如一见 (bǎi wén bù rú yī jiàn)
   ได้ยินร้อยครั้งไม่เท่าเห็นด้วยตาตัวเองครั้งเดียว
   หมายถึง การเรียนรู้จากประสบการณ์ตรงดีที่สุด
   
   

5. 人不可貌相，海水不可斗量 (rén bù kě mào xiàng, hǎi shuǐ bù kě dǒu liàng)
   คนดูที่หน้าตาไม่ได้ น้ำทะเลวัดด้วยถังไม่ได้
   หมายถึง อย่าตัดสินคนจากภายนอกหรือรูปลักษณ์ภายนอกเพียงอย่างเดียว
   
   

6. 一箭双雕 (yī jiàn shuāng diāo)
   ยิงลูกศรดอกเดียวได้นกสองตัว
   หมายถึง ทำอย่างเดียวได้ผลประโยชน์สองทาง
   
   

7. 欲速则不达 (yù sù zé bù dá)
   รีบร้อนเกินไปกลับไม่ถึงเป้าหมาย
   หมายถึง ทำอะไรควรใจเย็น ค่อยเป็นค่อยไป
   
   

8. 画蛇添足 (huà shé tiān zú)
   วาดงูเติมขา
   หมายถึง ทำสิ่งที่เกินจำเป็นจนเสียเรื่อง
   
   

9. 对牛弹琴 (duì niú tán qín)
   ดีดพิณให้วัวฟัง
   หมายถึง พูดหรือทำในสิ่งที่ผู้ฟังไม่เข้าใจหรือไร้ประโยชน์
   
   

10. 井底之蛙 (jǐng dǐ zhī wā)
    กบในก้นบ่อ
    หมายถึง คนที่มีโลกทัศน์แคบ มองเห็นแต่เรื่องแคบๆ รอบตัวเอง
    
    

11. 熟能生巧 (shú néng shēng qiǎo)
    ฝึกจนชำนาญก็เกิดทักษะ
    หมายถึง การฝึกฝนจนเกิดความเชี่ยวชาญ
    
    

12. 亡羊补牢 (wáng yáng bǔ láo)
    แก้คอกเมื่อแกะหาย
    หมายถึง ทำผิดแล้วรีบแก้ไข ยังดีกว่าไม่ทำอะไรเลย
    
    

13. 自相矛盾 (zì xiāng máo dùn)
    หอกโล่ขัดแย้งกันเอง
    หมายถึง ขัดแย้งกันเองหรือพูดไม่สมเหตุสมผล
    
    

14. 入乡随俗 (rù xiāng suí sú)
    เข้าเมืองไหนก็ทำตามประเพณีเมืองนั้น
    หมายถึง ปรับตัวตามสถานการณ์หรือวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เราไปอยู่
    
    

15. 一言既出，驷马难追 (yī yán jì chū, sì mǎ nán zhuī)
    พูดคำไหนออกไป ม้าสี่ตัวก็ยากจะดึงกลับ
    หมายถึง คำพูดที่พูดไปแล้วถอนคืนไม่ได้ ควรระมัดระวังในการพูด
    
    

16. 千里之行，始于足下 (qiān lǐ zhī xíng, shǐ yú zú xià)
    การเดินทางพันลี้ เริ่มจากก้าวแรกใต้เท้า
    หมายถึง ความสำเร็จยิ่งใหญ่ เริ่มต้นจากก้าวเล็กๆ
    
    

17. 不入虎穴，焉得虎子 (bù rù hǔ xué, yān dé hǔ zǐ)
    ไม่เข้าถ้ำเสือ ไฉนจะได้ลูกเสือ
    หมายถึง ถ้าไม่เสี่ยงก็ยากจะได้ผลลัพธ์ที่ดี
    
    

18. 一朝被蛇咬，十年怕井绳 (yī zhāo bèi shé yǎo, shí nián pà jǐng shéng)
    ถูกงูกัดครั้งเดียว กลัวเชือกบ่อน้ำนานสิบปี
    หมายถึง เมื่อเคยได้รับบาดเจ็บหรืออันตรายครั้งหนึ่งก็จะระแวงไปอีกนาน
    
    

19. 三人行，必有我师 (sān rén xíng, bì yǒu wǒ shī)
    เดินร่วมสามคน ต้องมีคนหนึ่งเป็นครูของเราได้
    หมายถึง ทุกคนมีข้อดีให้เรียนรู้ อย่าดูถูกใคร
    
    

20. 一分耕耘，一分收获 (yī fēn gēng yún, yī fēn shōu huò)
    ไถหว่านหนึ่งส่วน เก็บเกี่ยวหนึ่งส่วน
    หมายถึง ลงทุนลงแรงเท่าใด ก็ได้ผลตอบแทนเท่านั้น

คำสุภาษิตและคำพังเพยภาษาญี่ปุ่นที่สำคัญ พร้อมความหมาย จำนวน 20 ประโยค ได้แก่:

1. 猿も木から落ちる (Saru mo ki kara ochiru)
   ลิงยังตกต้นไม้
   หมายถึง ทุกคนย่อมทำผิดพลาดได้ แม้แต่ผู้เชี่ยวชาญ
   
   

2. 花より団子 (Hana yori dango)
   ขนมดังโงะดีกว่าดอกไม้
   หมายถึง สนใจประโยชน์มากกว่าความสวยงามภายนอก
   
   

3. 七転び八起き (Nana korobi ya oki)
   ล้มเจ็ดครั้ง ลุกแปดครั้ง
   หมายถึง แม้จะล้มเหลวแต่ก็ต้องลุกขึ้นสู้ใหม่เสมอ
   
   

4. 覆水盆に返らず (Fukusui bon ni kaerazu)
   น้ำที่หกไปแล้วไม่อาจคืนลงชาม
   หมายถึง สิ่งที่ผ่านไปแล้วไม่อาจย้อนคืนได้อีก
   
   

5. 案ずるより産むが易し (Anzuru yori umu ga yasushi)
   ทำจริงง่ายกว่าคิด
   หมายถึง การลงมือทำจริงง่ายกว่าที่กังวลไว้มาก
   
   

6. 出る杭は打たれる (Deru kui wa utareru)
   ตะปูที่ยื่นออกมาย่อมถูกตอก
   หมายถึง คนที่เด่นเกินไปมักถูกโจมตีหรือถูกอิจฉา
   
   

7. 知らぬが仏 (Shiranu ga hotoke)
   การไม่รู้คือพระพุทธเจ้า
   หมายถึง บางครั้งการไม่รู้อะไรเลยกลับมีความสุขกว่า
   
   

8. 塵も積もれば山となる (Chiri mo tsumoreba yama to naru)
   ฝุ่นผงสะสมก็กลายเป็นภูเขา
   หมายถึง สิ่งเล็กๆ หากสะสมก็กลายเป็นสิ่งใหญ่ได้
   
   

9. 二兎を追う者は一兎をも得ず (Nito o ou mono wa itto o mo ezu)
   คนที่วิ่งไล่กระต่ายสองตัวจะไม่ได้เลยสักตัว
   หมายถึง การทำหลายสิ่งพร้อมกันอาจไม่ได้อะไรเลย
   
   

10. 井の中の蛙大海を知らず (I no naka no kawazu taikai o shirazu)
    กบในบ่อไม่รู้จักมหาสมุทร
    หมายถึง คนที่มีประสบการณ์น้อยจะไม่เข้าใจโลกกว้าง
    
    

11. 虎穴に入らずんば虎子を得ず (Koketsu ni irazunba koji o ezu)
    ถ้าไม่เข้าถ้ำเสือก็จะไม่ได้ลูกเสือ
    หมายถึง ไม่เสี่ยงก็จะไม่ได้ผลตอบแทนที่ดี
    
    

12. 灯台下暗し (Tōdai moto kurashi)
    ใต้ประภาคารมืดที่สุด
    หมายถึง สิ่งที่อยู่ใกล้ตัวมักถูกมองข้ามไป
    
    

13. 能ある鷹は爪を隠す (Nō aru taka wa tsume o kakusu)
    เหยี่ยวที่เก่งจะซ่อนกรงเล็บ
    หมายถึง คนเก่งจริงมักไม่โอ้อวด
    
    

14. 急がば回れ (Isogaba maware)
    ถ้ารีบก็จงอ้อม
    หมายถึง หากรีบร้อนเกินไปอาจผิดพลาดได้ ควรทำอย่างรอบคอบแม้จะช้าลงบ้าง
    
    

15. 親しき仲にも礼儀あり (Shitashiki naka ni mo reigi ari)
    แม้สนิทสนมก็ต้องมีมารยาท
    หมายถึง ไม่ว่าจะสนิทแค่ไหนก็ควรให้เกียรติกันเสมอ
    
    

16. 三人寄れば文殊の知恵 (Sannin yoreba monju no chie)
    สามคนรวมกันจะเกิดปัญญาแบบพระโพธิสัตว์มงจูศรี
    หมายถึง การร่วมมือและปรึกษากันทำให้เกิดความคิดดีๆ
    
    

17. 壁に耳あり障子に目あり (Kabe ni mimi ari shōji ni me ari)
    ผนังมีหู ประตูมีตา
    หมายถึง ให้ระวังคำพูดและการกระทำเสมอ เพราะอาจมีคนรับรู้อยู่ตลอด
    
    

18. 笑う門には福来たる (Warau kado ni wa fuku kitaru)
    บ้านที่มีเสียงหัวเราะจะมีโชคมาเยือน
    หมายถึง การมองโลกในแง่ดีจะนำพาความสุขและโชคดีมาให้
    
    

19. 良薬は口に苦し (Ryōyaku wa kuchi ni nigashi)
    ยาดีมักมีรสขม
    หมายถึง คำแนะนำที่ดีอาจฟังดูขัดใจ แต่มีประโยชน์เสมอ
    
    

20. 雨降って地固まる (Ame futte ji katamaru)
    ฝนตกแล้วแผ่นดินแข็งแกร่งขึ้น
    หมายถึง ผ่านอุปสรรคแล้วจะเข้มแข็งกว่าเดิม หรือสถานการณ์จะดีขึ้นหลังปัญหาผ่านไป

คำสุภาษิตและคำพังเพยภาษาอังกฤษที่สำคัญ พร้อมความหมาย จำนวน 20 ประโยค ได้แก่:

1. Actions speak louder than words.
   การกระทำสำคัญกว่าคำพูด
   
   

2. A bird in the hand is worth two in the bush.
   สิ่งที่มีอยู่แล้วดีกว่าการเสี่ยงเพื่อให้ได้สิ่งที่อาจไม่ได้มา
   
   

3. Don't count your chickens before they hatch.
   อย่าด่วนมั่นใจในสิ่งที่ยังไม่เกิดขึ้นจริง
   
   

4. Better late than never.
   มาช้าก็ดีกว่าไม่มาเลย
   
   

5. Every cloud has a silver lining.
   ทุกปัญหาย่อมมีสิ่งดีๆ แฝงอยู่เสมอ
   
   

6. The early bird catches the worm.
   ผู้ที่เริ่มต้นก่อนหรือขยันกว่า มักได้โอกาสที่ดีก่อนคนอื่น
   
   

7. No pain, no gain.
   ไม่มีอะไรได้มาง่ายๆ ถ้าไม่อดทนลงแรง
   
   

8. Two heads are better than one.
   ร่วมมือกันคิดย่อมดีกว่าคิดคนเดียว
   
   

9. Don't put all your eggs in one basket.
   อย่าเสี่ยงหรือฝากความหวังไว้กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพียงอย่างเดียว
   
   

10. Practice makes perfect.
    การฝึกฝนทำให้เกิดความชำนาญ
    
    

11. Honesty is the best policy.
    ความซื่อสัตย์เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการใช้ชีวิต
    
    

12. Strike while the iron is hot.
    จงทำในเวลาที่เหมาะสม อย่าปล่อยให้โอกาสผ่านไป
    
    

13. You can't judge a book by its cover.
    อย่าตัดสินคนหรือสิ่งของจากภายนอกเท่านั้น
    
    

14. Birds of a feather flock together.
    คนประเภทเดียวกันย่อมคบค้าสมาคมกัน
    
    

15. Where there's a will, there's a way.
    ที่ใดมีความตั้งใจจริง ที่นั่นย่อมมีหนทางสำเร็จเสมอ
    
    

16. A stitch in time saves nine.
    แก้ไขปัญหาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันปัญหาที่ใหญ่กว่าได้
    
    

17. When in Rome, do as the Romans do.
    เมื่อไปอยู่ที่ไหนควรปฏิบัติตามวัฒนธรรมของที่นั้นๆ
    
    

18. Too many cooks spoil the broth.
    คนมากเกินไปอาจทำให้งานเสียได้
    
    

19. Absence makes the heart grow fonder.
    การห่างกันอาจทำให้คิดถึงและเห็นคุณค่ากันมากขึ้น
    
    

20. Look before you leap.
    ควรคิดให้รอบคอบก่อนที่จะตัดสินใจทำอะไรลงไป

คำสุภาษิตและคำพังเพยภาษาอาหรับที่สำคัญ พร้อมความหมาย จำนวน 20 ประโยค ได้แก่:

1. العجلة من الشيطان والتأني من الرحمن
   (al-'ajala min ash-shayṭān wa at-ta'annī min ar-raḥmān)
   ความเร่งรีบมาจากซาตาน ความรอบคอบใจเย็นมาจากพระเจ้า
   
   

หมายถึง อย่าใจร้อนในการทำสิ่งต่างๆ ให้คิดให้รอบคอบก่อนเสมอ

2. اطلبوا العلم من المهد إلى اللحد
   (uṭlubū al-ʿilm min al-mahdi ilā al-laḥdi)
   จงแสวงหาความรู้ตั้งแต่เปลจนถึงหลุมฝังศพ
   
   

หมายถึง คนเราต้องเรียนรู้ไปตลอดชีวิต

3. الصبر مفتاح الفرج
   (aṣ-ṣabr miftāḥ al-faraj)
   ความอดทนคือกุญแจสู่ทางออก
   
   

หมายถึง ความอดทนจะช่วยแก้ปัญหาได้เสมอ

4. درهم وقاية خير من قنطار علاج
   (dirham wiqāyah khayrun min qinṭār ʿilāj)
   ป้องกันด้วยเงินหนึ่งดิรฮัม ดีกว่ารักษาด้วยเงินเป็นตัน
   
   

หมายถึง การป้องกันย่อมดีกว่าการรักษาในภายหลัง

5. ليس كل ما يلمع ذهبًا
   (laysa kull mā yalmaʿ dhahaban)
   ไม่ใช่ทุกสิ่งที่ส่องแสงจะเป็นทอง
   
   

หมายถึง อย่าหลงเชื่อรูปลักษณ์ภายนอก

6. يد واحدة لا تصفق
   (yad wāḥidah lā tuṣaffiq)
   มือเดียวไม่สามารถตบมือได้
   
   

หมายถึง การทำงานใหญ่ต้องร่วมมือกัน

7. من جد وجد ومن زرع حصد
   (man jadda wajada wa man zaraʿa ḥaṣada)
   ผู้ที่ขยันย่อมพบความสำเร็จ ผู้ที่หว่านย่อมเก็บเกี่ยว
   
   

หมายถึง ความพยายามนำไปสู่ความสำเร็จ

8. لسانك حصانك، إن صنته صانك وإن خنته خانك
   (lisānuka ḥiṣānuka, in ṣuntahu ṣānaka wa in khuntahu khānaka)
   ลิ้นของเจ้าคือม้าของเจ้า ถ้ารักษามัน มันจะรักษาเจ้า ถ้าทรยศมัน มันจะทรยศเจ้า
   
   

หมายถึง ควรระวังคำพูดของตัวเองให้ดี

9. من عاشر قومًا أربعين يومًا صار منهم
   (man ʿāshara qawman arbaʿīn yawman ṣāra minhum)
   ผู้ใดอยู่ร่วมกับชนกลุ่มใด 40 วัน ก็จะกลายเป็นหนึ่งในพวกเขา
   
   

หมายถึง คนเราย่อมซึมซับนิสัยจากสิ่งแวดล้อมที่อยู่

10. الصديق وقت الضيق
    (aṣ-ṣadīq waqt aḍ-ḍīq)
    เพื่อนแท้คือเพื่อนในยามยาก
    
    

หมายถึง เพื่อนแท้คือผู้ที่อยู่เคียงข้างยามลำบาก

11. القناعة كنز لا يفنى
    (al-qanāʿah kanz lā yafnā)
    ความพอเพียงคือสมบัติที่ไม่มีวันหมด
    
    

หมายถึง การรู้จักพอคือทรัพย์ที่ยั่งยืน

12. من تدخل فيما لا يعنيه لقي ما لا يرضيه
    (man tadakhkhala fīmā lā yaʿnīhi laqiya mā lā yurḍīhi)
    ผู้ที่ยุ่งเรื่องของผู้อื่น ย่อมพบสิ่งที่ไม่พึงปรารถนา
    
    

หมายถึง อย่ายุ่งเรื่องของคนอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องกับตนเอง

13. كما تدين تدان
    (kamā tadīnu tudānu)
    สิ่งที่เจ้าทำต่อผู้อื่น จะย้อนกลับมาหาเจ้า
    
    

หมายถึง ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว

14. من طلب العلا سهر الليالي
    (man ṭalaba al-ʿulā sahira al-layālī)
    ผู้ที่แสวงหาความยิ่งใหญ่ ต้องอดหลับอดนอนยามค่ำคืน
    
    

หมายถึง ความสำเร็จต้องแลกมาด้วยความพยายามอย่างหนัก

15. الكتاب يقرأ من عنوانه
    (al-kitāb yuqra'u min ʿunwānihi)
    หนังสืออ่านได้จากชื่อเรื่องของมัน
    
    

หมายถึง คนเราสามารถคาดเดานิสัยได้จากลักษณะภายนอก

16. العين بصيرة واليد قصيرة
    (al-ʿayn baṣīrah wal-yad qaṣīrah)
    ตาเห็น แต่แขนสั้น
    
    

หมายถึง เห็นโอกาสแต่ทำไม่ได้ หรือไม่มีความสามารถเพียงพอ

17. الباب الذي يأتيك منه الريح سده واسترح
    (al-bāb alladhī ya'tīka minhu ar-rīḥ suddahu wa istariḥ)
    ประตูที่ลมพัดเข้ามา ปิดเสียแล้วพักผ่อนเถิด
    
    

หมายถึง ตัดปัญหาตั้งแต่ต้นจะได้สบายใจ

18. ما حك جلدك مثل ظفرك
    (mā ḥakka jildaka mithla ẓufrika)
    ไม่มีสิ่งใดเกาเนื้อเจ้าได้ดีเท่าเล็บของเจ้าเอง
    
    

หมายถึง ตนเป็นที่พึ่งแห่งตนดีที่สุด

19. دوام الحال من المحال
    (dawām al-ḥāl min al-muḥāl)
    ไม่มีสิ่งใดจะดำรงอยู่ถาวร
    
    

หมายถึง ทุกสิ่งทุกอย่างย่อมเปลี่ยนแปลง ไม่แน่นอน

20. خير الكلام ما قل ودل
    (khayr al-kalām mā qalla wa dalla)
    คำพูดที่ดีที่สุดคือคำพูดที่น้อยแต่ได้ใจความ
    
    

หมายถึง การพูดสั้นๆ แต่มีสาระสำคัญดีที่สุด